Balkan met een grote 'K'

Dat een Amerikaanse jongen van 21 met zijn band Beirut gehyped werd was me even ontgaan. Dat is me erg kwalijk genomen in mijn muzikale omgeving. “Ken JIJ Beirut niet?” Als ik vroeg waarom dat zo erg was zeiden ze verontschuldigend: “we dachten dat je hem kende omdat je natuurlijk Oost-Europees bent”. Ik kwam er vervolgens achter dat Beirut was beïnvloed door Balkanmuziek. Mijn omgeving schudde het hoofd en ik kon niet anders dan me diep schamen en een kaartje voor het concert kopen.
Ik moest gelijk aan Pete Doherty denken toen ik Zach Condon het podium in Paradiso op zag komen. Maar hij en zijn band, die me zo nu en dan deden denken aan een vrolijk Goonies-gezelschap, beloofden veel meer. Vanaf de inzet van het nummer 'Nantes' ging de zaal los en elk instrument op het podium kreeg vanaf dat moment zijn of haar 'fifteen minutes of fame'. Zowel nummers van het eerste album Gulag Orkestar als het nieuwe The Flying Club Cup kwamen voorbij. Catchy deuntjes in 'Postcards from Italy' en 'Elephant Gun' werden al na de eerste tonen met een luid gejuich onthaald. Maar wat ik vooral niet heb kunnen vergeten is de grote man met de Mary Poppins-tas; hoeveel instrumenten hij eruit heeft gehaald om te bespelen weet ik niet, maar het was keer op keer betoverend.
De muziek die Zach Condon heeft geïnspireerd, hij noemt de Servische volks- en zigeunermuziek in een interview in nrc.next, ligt als een warme deken over mijn herinneringen aan vroeger. Na het lezen van dat artikel flitsten beelden van mijn dansende oma en zingende moeder en tante gestaag voorbij. Tijdens het concert werd dat beeld nog sterker aangezet toen Zach het Kocani Orkestar bedankte en een cover van hen inzetten. Datzelfde orkest ken ik nog van vroeger, toen zij bruiloften voorzagen van een feestelijke noot. Nu zette hun muziek heel Paradiso op zijn kop.
Er knaagde dus iets, wat als heel persoonlijk gezien kan worden. Het coveren van het Kocani Orkestar, de bassist met het hoogblonde haar die het publiek aanspoorde om een vorm van nostalgie uit te schreeuwen die onder het publiek niet volledig werd gedeeld; het was een surrealistische gewaarwording. Maar Beirut heeft met zijn goudeerlijke bewondering en excentrieke stem de volksmuziek uit de Balkan tot Kunst met een grote K gemaakt. Dat is in zekere, surrealistische zin, een bijzondere verdienste.



Official site
MySpace